De natuur zit prachtig in elkaar
Kijk hoe een varen zich ontrolt, elk wezen en elke plant uit een minuscuul zaadje groeit, mineralen eeuwenoud zijn, en eb en vloed de oceanen onophoudelijk doen aanrollen: De natuur is een ware schatkamer, een onuitputtelijke bron van schoonheid, wederkerigheid en ingenieuze cycli, als je er even over nadenkt: één groots perpetuum mobile. Die grootsheid biedt verrukking, verwondering, verstilling, bezinning, troost en heling. Al eeuwen lang ervaren mensen dit ook – sla de literatuur, de kunsten en oude geneeskrachtige kruidenboeken er maar op na.
Toch heeft de westerse mens zich afgescheiden van de natuur. In het wereldbeeld en wetenschap van de westerse cultuur is de laatste eeuwen een duidelijke scheiding is aangebracht tussen mens en natuur. De mens als bezield en redenerend wezen tussen alle andere vormen van leven, uitmondend in de mens als hoeder of heerser. Met die zienswijze hebben we ons een superieure en afgescheiden houding aangemeten en gaandeweg is de natuur tot gebruiksvoorwerp geworden. Van exploitatie tot aan recreatie.
Dat is ook in het westen niet altijd zo geweest en ook niet overal. In oudere Europese culturen en nu nog steeds in veel andere niet-westerse culturen wordt de mens als intrinsiek onderdeel van de natuur gezien. In die opvatting levert de mens zijn superieure houding naar de natuur in en leven we ermee samen. Als in een wederkerige, respectvolle relatie. Dan ken je als vanzelf meer waarde toe aan de natuur en de aarde dan louter een gebruikswaarde. Omdat het niet sjiek is om je over de rug van een ander te verrijken.
Als je dat laatste argument (niet sjiek) te soft vindt, dan werkt deze misschien wel: we hebben de natuur nodig voor ons eigen fysieke voortbestaan. In termen van voedsel, zuurstof, klimaat en mentaal welbevinden. Voor deze zienswijze komt ook hier steeds meer belangstelling. We beginnen ons steeds meer te realiseren dat verbinding met de natuur van cruciaal belang is. Dat het ons past ons te verwonderen over de schoonheid en de rijkdom van de natuur. Dat we uiteindelijk oneindig veel kunnen leren van die rijkdom die al bestond, ver voordat wij onze intrede deden. Daarmee wordt de keerzijde ook steeds scherper zichtbaar: wij mensen, slim en in staat tot grootse dingen, hebben zelf een systeem gecreëerd dat inherent destructief is voor de Aarde, ons thuis. We realiseren ons dat we hiermee uiteindelijk ook onszelf verliezen.
Dat klinkt misschien als een doemscenario, maar de oplossing ligt daarmee ook ´om de hoek´. De aarde heeft het al ontelbare jaren voorgeleefd, een ecologische kringloop in balans gebracht. Daar ligt een enorme wijsheid, waar wij mensen van kunnen leren. Daar ligt een enorme schat als we de aarde, de natuur en het milieu weer in balans willen brengen. Herverbinden met de aarde, de rijkdom van de natuur weer herwaarderen en als bondgenoot bestempelen, je verwonderen over de natuur, de kracht zien die hierin verborgen ligt en deze de ruimte geven.
Voor Vonk Uitgevers ligt hier de sleutel naar het voeden van onszelf en van het herstelvermogen van de Aarde. Als we écht leren van de ingenieuze werking van de natuur, ik noem het graag de wijsheid van Moeder Aarde, boren we de meest duurzame, oneindig hernieuwbare bron aan.