Wat een variatie aan leven
Met de term biodiversiteit bedoelen we de enorme variatie aan leven in een bepaald gebied, van de Aarde tot aan je achtertuin. Het omvat alle soorten micro-organismen, planten en dieren, de genetische variatie binnen die soorten en de interacties ertussen. Biodiversiteit is een cruciale factor in de gezondheid van een ecosysteem. Hoe groter de variatie van deze samenwerkende organismen, hoe groter de weerbaarheid van dat ecosysteem tegen plotselinge veranderingen.
Dat web blijkt steeds kwetsbaarder. En dat heeft alles te maken met menselijk gedrag. De laatste 50 jaar zijn urbanisatie, bevolkingsgroei, wereldhandel, consumptie en productie explosief gestegen en is het landgebruik sterk veranderd in de richting van grootschalige, industriële, mono-culturele landbouw. Dit alles heeft onder meer geleid tot overexploitatie van grondstoffen, vervuiling en verlies van habitats en versnelde klimaatverandering.
Steeds meer soorten sterven daardoor uit in een tempo dat de natuurlijke uitstervingsgraad duizenden malen te boven gaat. Volgens het laatste Living Planet Report (2020) is sinds 1970 de populatiegraad van zoogdieren, vogels, vissen en reptielen met gemiddeld 68% afgenomen. Wanneer deze trend niet wordt gekeerd, komt al het leven op aarde, inclusief dat van de mens, in gevaar. Miljoenen mensen krijgen op korte termijn te maken met tekorten aan voedsel, medicijnen en drinkwater.
Overheden en bedrijven zijn aan zet, maar vanzelfsprekend kunnen we ook zelf onze ecologische voetafdruk verkleinen. Een van de meest effectieve stappen is het eten van minder vlees. Een belangrijke grondstof voor het vlees dat uiteindelijk op ons bord belandt is soja die afkomstig is van plantages waarvoor tropisch bossen worden gekapt. Het verlies van deze bossen heeft grote gevolgen. Naast de soortenrijkdom die ze herbergen vormen ze een belangrijke buffer tegen klimaatverandering. Ook door te kiezen voor zo veel mogelijk lokale en waar mogelijk biologisch geteelde producten, wat vaker de fiets te nemen in plaats van de auto en, voor wie een tuin heeft, deze op natuurlijke manier in te richten zodat insecten en andere dieren een kans krijgen, dragen we allemaal bij aan het herstel van biodiversiteit.